Kosterskind II

Winter, 1974.

Op een stormachtige winteravond zat mijn vader - koster van een gigantische Katholieke kerk in Vinkeveen - achter de Volkskrant in zijn oranje jaren zeventig Berend Boudewijn fauteuil. ‘Hoor jij die deur in de kerktoren ook zo klapperen?’ En inderdaad hoorden we een onregelmatig bonkend geluid boven de gierende wind uit komen. Vol bravoure stelde ik voor om hem wel even dicht te doen. ‘Prima, en neem ook maar een zaklamp mee want dan hoeft het grote licht in de kerk niet aan’. Ik pakte mijn jas, de grote metalen kerksleutel en liep naar de overkant. Spannend! 

Het waaide onrustig en de kleine toegangsdeur aan de zijkant van het kerkgebouw klapte met een luide nagalm achter mij dicht. Eenmaal afgezonderd van de buitenwereld besefte ik pas hoeveel geluid zo’n immens kerkgebouw produceert tijdens een storm. Gegeseld door de beukende wind werd het gebouw op de proef gesteld. Als een oude dame met jicht kreunde en steunde het van alle kanten. Ik deed de zaklamp aan, maar de batterijen hadden hun beste tijd wel gehad. Een zwak schijnsel verlichtte het pad naar achteren, richting de stenen wenteltrap van de kerktoren. Eenmaal door het houten hek van de trap begon ik aan de beklimming. Het leek wel alsof de jakkerende wind de toren deed bewegen en ik voelde mijn knieën weker worden bij iedere stap. Het angstaanjagende geluid van een langzaam piepende scharnier, gevolgd door een luide klap hielp daar ook al niet bij. Mijn bravoure begon deukjes op te lopen en ik had gelijk al spijt van mijn initiatief om dat klusje wel even te klaren. Maar ik kon natuurlijk niet meer terug, want gezichtsverlies. Tot overmaat van ramp verdween het laatste restje energie uit mijn zaklamp en moest ik min of meer op de tast naar boven. Eenmaal aangekomen bij de duistere ruimte van ’Het uurwerk’ moest ik op zoek naar het zwart bakelieten draaiknopje van de verlichting. Die ging uiteindelijk aan, maar het met stof bedekte peertje gaf zo weinig licht dat er nauwelijks zicht was. De stormwind wervelde als een gek door de ruimte en ik kon met moeite de bewuste eikenhouten deur weer terug duwen en vergrendelen. Zo, die was dicht. Nu als de wiedeweerga weer naar beneden, want ik wist wel dat er natuurlijk helemaal geen geesten en zo bestaan maar deze lugubere setting deed toch anders vermoeden. Even leek het alsof ik door de smalle torenraampjes een mysterieuze oranje gloed zag oplichten vanaf het nabijgelegen kerkhof, maar dat zou ook het schijnsel van de volle maan geweest kunnen zijn. Ik gleed van schrik bijna uit op de trap toen de torenklok twaalf uur begon te slaan, maar ik kon mijzelf herpakken en vervolgde met knikkende knieën de weg naar beneden. Even hield ik stil en mijn adem in. Hoorde ik nou voetstappen op de trap? Nee, dat leek maar zo… Snel het houten hek afsluiten en met versnelde pas en bonkend hart naar de uitgang van de kerk. En nu kan ik het me verbeeld hebben, maar eenmaal buiten hoorde ik op het grote kerkorgel toch echt de eerst akkoorden van Bach's Toccata & Fugue in D mineur ingezet worden.

‘En, gelukt?’ vroeg mijn vader onzichtbaar lachend vanachter zijn krant. ‘O, ja hoor’ riep ik quasi nonchalant terug en liep linea recta naar mijn veilige slaapkamer om te luisteren naar een liedje van Spooky and Sue.

Would you like to swing on a star,

carry moonbeams home in a jar?

And be better, off than you are

or would you rather be a mule?

(Yeah, yeah, tell 'em 'bout a mule now)